Soorten plottwists
Mijn blog staat vol met allerlei soorten films met allerlei soorten plot twists. Maar de ene twist is de andere niet.
In de literatuur worden veel verschillende soorten plottwisten gebruikt worden om een verhaal interessant te maken. Welke dat zijn lees je hier.
Ik ben een groot fan van twists in een plot. Ik vind het belangrijk om niet de lol voor mensen te verpesten door films voor ze te spoilen. Maar wat blijkt? Uit het onderzoek “Story Spoilers Don’t Spoil Stories” van Nicholas Christenfeld en Jonathan Leavitt van de universiteit van San Diego is gebleken dat het vooraf weten van de plot twist op het einde niet altijd slecht is. Het verraadden van het plot door eerst een paar pagina’s achterin te lezen zorgt voor meer plezier in het lezen van de verhalen. Uiteraard is dit maar 1 studie geven ze zelf ook aan, vervolgstudies moeten meer uitwijzen. Op mijn eigen blog vind ik het belangrijk dat de lezers de film eerst zelf proberen te begrijpen voordat ze mijn analyse raadplegen. Daarom probeer ik ook stap voor stap mijn denkproces uit te leggen zodat de lezer het goed kan volgen. Uiteraard kijk je de film het beste hiervoor een tweede of derde keer. Zodat je alle red herrings en valse protagonisten kan vinden. Wat dat zijn? Hieronder volgen twists die in film en literatuur te vinden zijn,uiteraard zijn hier ook spoilers te vinden van een paar films. Ik heb geen nieuwe films gebruikt om de voorbeelden te illustreren.
Valse protagonist
Je volgt een persoon aan het begin van het verhaal waarvan jij denkt dat het de hoofdpersoon is. Helaas! Het was de valse protagonist en wordt al snel doodgemaakt. Voorbeeld: Executive Decision
Deux ex Machina
Het vertaalt losjes naar God uit de machine. Hier wordt er een plot hole of een probleem opgelost door een nieuw personage, gebeurtenis of voorwerp die niet logisch is. Alsof God ingrijpt. Voorbeeld hiervan is de tank die wordt opgeblazen op het einde van Saving Private Ryan. Plotseling zijn daar de geallieerden om te helpen!
Poetic justice
Een wending waarin het kwaadaardige personage van de film zijn of haar rechtvaardige lot ontvangt. Zo komt het zoontje van een nazi-officier per ongeluk om in een gaskamer in The Boy in the striped pyjamas.
In medias res
Hierbij beginnen we de film niet bij het begin maar in het midden. We leren wat ervoor begon door middel van flashbacks. The Prestige is een voorbeeld hiervan.
Peripeteia
Een peripeteia is een plotselinge wending in het leven van het hoofdpersonage. Ongeveer net als in Deus Ex Machina maar dan zonder Deus. Bij deze plotselinge wending is er wel sprake van een realistisch gevolg. Een voorbeeld is de plotselinge wending als Nicolas van Orton na zijn sprong van een hoogte in The Game niet dood neer plettert maar wordt opgevangen door luchtkussens.
Onbetrouwbare verteller
Deze verteller is, zoals de naam als zegt, niet te vertrouwen. Maar vaak ontdek je dit pas later. Zo heb je in Shutter Island een verteller die eerst wel te vertrouwen is maar hoe meer je hem leert kennen des te minder je hem vertrouwt.
Een onbetrouwbare verteller kan psychologische problemen hebben, achteraf gezien geen expertise te hebben, bevooroordeeld zijn of gewoon kwade bedoelingen hebben.
Anagnorisis
De protagonist ontdekt dat hijzelf of een ander personage zich anders voordeed dan hij was. Zo ontdek je in The Sixth Sense dat de hoofdpersoon de hele tijd al dood was. Ook Fight Club en The Others zijn hier voorbeelden van.
Red Herring
Het hele verhaal lang wordt de kijker overtuigd dat persoon X de dader is. Op het einde blijkt dat persoon Y eigenlijk de dader was. In The Da vinci Code wordt gebruik gemaakt van een red herring.
Chekhov’s Gun
Alles wat wordt besproken in een verhaal moet een reden hebben. Als je in de eerste act van een toneelstuk laat zien dat er een geweer aan de muur hangt moet deze afgaan in het tweede of derde deel van het spel; aldus Russische schrijver Anton Chekhov (1860-1904). Als plottwist kan het gaan om een klein personage die aan het begin van de film werd geïntroduceerd maar later heel belangrijk blijkt te zij
Niet-chronologische vertelwijze
Je kan je verhaal vertellen op een chronologische manier en op een niet-chronologische manier. Bij een niet-chronologische verhaallijn kan je het plot doorlaten schemeren op onverwachte momenten en op die manier plottwists creëren. David Lynch maakt hier gebruik van in zijn films Mullholland Drive, Lost Highway en Inland Empire. Ook Christopher Nolan gebruikt het in Following en Memento. Eternal Sunshine of the Spotless Mind van Charlie Kaufman en Brimstone van Nederlandse regisseur Martin Koolhoven maakt er gebruik van.
Flashback
De film maakt gebruik van een plotselinge flashback om zaken duidelijk te maken of voor een verassende wending te zorgen.